Orta Asya Ekonomileri 2025'te İkiye Ayrılıyor: Büyümede Farklılaşan Trendler

2025 yılına ait uluslararası ve bölgesel ekonomik tahminler, Orta Asya ülkelerinin güçlü bir büyüme patikasına sahip olduğunu gösterirken, bu büyümenin hızı ve niteliği açısından ülkeler arasında önemli bir farklılaşma yaşandığını ortaya koyuyor. Bölge, "çift hızlı" bir ekonomik görünüme doğru ilerliyor.

Hızlı Büyümenin Motoru: Reform ve Yatırım

Büyüme tahminlerinde öne çıkan ülkeler, özellikle son yıllarda yatırım ortamını iyileştiren ve yapısal reformlara odaklananlardır:

Özbekistan: Açık kapı politikaları ve yabancı yatırım çekme çabaları sayesinde Özbekistan, bölgenin en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olma yolunda ilerliyor. Altyapı yatırımları ve artan sanayileşme bu büyümeyi destekliyor.

Orta Koridor Etkisi: Kazakistan ve Özbekistan, Çin ile Avrupa arasındaki ticari köprü olan Trans-Hazar Ulaşım Koridoru'nun (Orta Koridor) güçlenmesiyle lojistik ve transit gelirlerini artırma potansiyeline sahip. Avrupa Birliği'nin bu koridordaki altyapı iyileştirmelerine verdiği destek, bölgesel ticareti canlandırıyor.

Zorluklar ve Emtia Bağımlılığı

Büyüme trendinin daha ılımlı seyrettiği ülkeler ise ağırlıklı olarak küresel emtia fiyatlarına bağımlılık ve yüksek enflasyon baskısıyla mücadele ediyor.

Enflasyon Baskısı: Özellikle Kazakistan gibi büyük ekonomiler, rubledeki istikrarsızlık ve küresel tedarik zinciri sorunlarının etkisiyle mücadele etmektedir. Bu bağlamda, Kazakistan Ulusal Bankası'nın yılın büyük bir bölümünde baz faiz oranını %18 gibi yüksek seviyelerde tutmaya devam etmesi, enflasyonu kontrol altına alma çabasını göstermektedir.

Dış Bağlantı Hassasiyeti: Kırgızistan ve Tacikistan gibi ülkeler ise büyük ölçüde Rusya'dan gelen göçmen işçi dövizlerine (remittance) bağımlıdır. Rusya ekonomisindeki veya rubledeki herhangi bir olumsuz değişim, bu ülkelerin büyümesini doğrudan yavaşlatma riski taşımaktadır.

Dengeleme ve Jeopolitik Riskler

Uluslararası finans kuruluşları, 2025 için Orta Asya'da ortalama büyüme beklentilerini korurken, küresel jeopolitik gerilimler, komşu ülkelerdeki ekonomik istikrarsızlıklar ve bölgeyi tehdit eden su kıtlığı gibi çevresel sorunların, büyüme hedefleri üzerindeki en büyük riskler olduğunu belirtmektedir.

Büyüme trendlerindeki bu farklılaşma, Orta Asya ülkelerinin ekonomik dirençlerini artırmak ve rekabet güçlerini yükseltmek için acil olarak çeşitlendirme ve reform süreçlerini derinleştirmeleri gerektiğini işaret ediyor.

Kaynak: Haber Merkezi