Brezilya Ağacı (Pernambuco) Krizi: Keman Yayları Sustu, Orkestralar "Kâbus" Yaşıyor

Brezilya'nın ulusal ağacı olan ve aynı zamanda Pernambuco adıyla bilinen Brezilya Ağacı'nın (Brazilwood) neslinin korunmasına yönelik atılacak adımlar, dünya genelindeki profesyonel müzisyenler ve orkestralar için uluslararası bir krize dönüştü. 

Müzik camiası, keman, viyolonsel ve diğer yaylı enstrümanların en kaliteli yaylarının yapımında kullanılan bu hayati malzemenin ticaretine getirilecek en yüksek kısıtlamalar nedeniyle alarm zilleri çalıyor.

Koruma Hedefi: Ek I Kısıtlaması

CITES (Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine Dair Sözleşme), önümüzdeki hafta yapılacak 20. toplantısında Brezilya'nın kritik bir teklifini oylayacak.

Tehlike Durumu: Brezilya, yetişkin Brezilya Ağacı sayısının yaklaşık 10.000'e düştüğünü ve yasadışı kesimin bu düşüşte baskın rol oynaduğunu belirtiyor.

Teklif: Ağacın şu anda bulunduğu Ek II'den (Ekstraksiyon izni gerekli), ticaretin büyük ölçüde yasaklandığı ve nesli tükenmekte olan türler için uygulanan Ek I'e taşınması talep ediliyor.

Amaç: Brezilya, özellikle son 25 yılda ihraç edilen yay ve ham blokların çoğunluğunun yasadışı kaynaklardan geldiği sonucuna vararak, kaçakçılığın önüne geçmeyi amaçlıyor.

Müzisyenlerin Kâbusu: Sınırlarda El Koyma Riski

Bu koruma teklifi, ağacın benzersiz fiziksel özelliklerinden dolayı yay yapımında "eşsiz" kabul edildiği müzik dünyasında büyük bir paniğe yol açtı.

League of American Orchestras'ın (Amerikan Orkestraları Birliği) savunuculuk başkan yardımcısı Heather Noonan, Ek I kısıtlamalarının touring (uluslararası seyahat) yapan müzisyenler için "en kötü kâbus" olduğunu belirtti.

Olası Sonuçlar:

Lojistik Çıkmaz: Ek I'e giren her yay için, uluslararası seyahatlerde hem ithalat hem de ihracat lisansı gerekecek. Bir müzisyen, tek bir turne sırasında birden fazla sınır geçtiğinde bu izinlerin her sınırda CITES onaylı bir yetkili tarafından onaylanması gerekecek.

El Koyma Riski: İzin sürecinde yapılacak küçük bir hata bile, müzisyenin keman yayına sınırda el konulması tehlikesini doğuracak. Bu, yüzlerce yıllık ve paha biçilmez olabilen yaylar için kabul edilemez bir risk.

Performans Engeli: Bir İngiliz yay yapımcısı, yayı "müzisyenin sesi" olarak nitelendirerek, yeni kuralların müzisyenin en iyi enstrümanını profesyonel olarak kullanmasını engelleyebileceği uyarısında bulundu.

Müzisyenler ve yay yapımcıları, yasadışı kesime karşı olduklarını, ancak korunma yönteminin yasal ticareti ve kültürel faaliyeti sürdürülemez hale getireceğini savunarak, CITES'ten daha uygulanabilir ve esnek bir çözüm talep ediyor.

Kaynak: Al jazeera