Brezilya'da Nefes Kesen Final: "Fosil Yakıt Çağı" İçin Yolun Sonu Göründü

Amazonların kalbi Belem'de düzenlenen COP30 İklim Zirvesi, diplomatik tarihin en gergin gecelerinden birine sahne oldu. 

Günlerdir süren ve delegeleler arasında "acı verici bir kördüğüm" (bitter standoff) olarak tanımlanan kriz, sabahın ilk ışıklarıyla çözüldü. Dünya liderleri, petrol, kömür ve gaz devrini tarihe gömmeye her zamankinden daha yakın bir anlaşma taslağı üzerinde uzlaştı.

Petrol Devleri ve Ada Ülkeleri Arasında "Varoluş" Savaşı

Müzakereler, petrol zengini ülkelerin (Suudi Arabistan öncülüğündeki blok) ekonomik endişeleri ile iklim krizinden yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan küçük ada devletlerinin "hayatta kalma" mücadelesi arasında sıkışmıştı.

Krizin Kaynağı: Gelişmiş ülkelerin "fosil yakıttan tam çıkış" (phase-out) talebine karşı, üretici ülkelerin "yeni teknolojilerle emisyonu azaltma" (abatement) ısrarı masayı devirme noktasına getirdi.

Sonuç: Brezilya başkanlığının yoğun diplomasisi sonucu, metinde "fosil yakıtların enerji sistemlerinden, adil ve düzenli bir şekilde çıkarılması" ifadesinin güçlendirildiği öğrenildi.

Max Haber Analiz: 

Bu Anlaşma Piyasalar İçin Ne Anlama Geliyor?

Bu sadece çevresel bir karar değil, küresel ekonominin kodlarını değiştiren bir manifesto. İşte analizi:

COP30'da varılan bu nokta, "Fosil Yakıt Çağı"nın bitiş düdüğüdür.

Yatırımcılara Mesaj: Bu anlaşma, küresel sermayeye net bir sinyal veriyor: Petrol ve kömüre yapılan yatırımlar artık "atıl varlık" (stranded asset) riski taşıyor. Yenilenebilir enerjiye geçiş artık bir tercih değil, finansal bir zorunluluk.

1.5 Derece Umudu: Bilim insanları, küresel ısınmayı 1.5 derecede tutmak için bu zirvenin "son çıkış" olduğunu belirtiyordu. Anlaşma, gezegenin yaşam destek ünitesine bağlı kalmaya devam etmesini sağladı, ancak uygulamanın hızı her şeyi belirleyecek.

Brezilya Faktörü: Amazon ormanlarının ev sahibi Brezilya, bu anlaşmayla "Küresel Güney"in liderliğine soyundu ve gelişmekte olan ülkeler için finansman sözü alarak masayı toplamayı başardı.

“Kusursuz Değil Ama Gerekli”

Zirveye katılan iklim aktivistleri ve STK'lar, anlaşmanın dilindeki bazı boşlukları eleştirse de, genel kanı bunun "fosil yakıt endüstrisinin tabutuna çakılan son çivi" olduğu yönünde. Anlaşmanın nihai metninin saatler içinde oylanarak kabul edilmesi bekleniyor.

Kaynak: The Guardian