5G, Akıllı Şehirler Vizyonunu Hızlandıracak

Türkiye, 1 Nisan 2026’da 5G’ye geçiyor

Türkiye’de 1 Nisan 2026 itibarıyla kademeli olarak devreye alınacak 5G teknolojisi, şehir yönetiminden ulaşım ve enerjiye kadar pek çok alanda köklü değişiklikler yaratacak.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Lütfiye Durak Ata, 5G’nin sunduğu yüksek bant genişliği, ultra düşük gecikme süresi ve yoğun makine tipi haberleşme kapasitesiyle Türkiye’nin akıllı şehir vizyonuna ivme kazandıracağını vurguladı.

“5G, Akıllı Şehirleri Daha Verimli ve Güvenli Hale Getirecek”

Prof. Dr. Ata, 5G haberleşme altyapısının, büyük veri analizi, yapay zeka destekli karar sistemleri ve anlık veri toplama kabiliyetiyle şehirlerin daha verimli, güvenli ve duyarlı hale geleceğini söyledi.

“5G teknolojileri, ülkemizin akıllı şehirler vizyonunda hızlandırıcı bir güç olacak.”

Trafik Yönetiminden Otonom Sürüşe

Yeni ağ yapısı sayesinde araçlar, altyapı sistemleri ve yayalar anlık olarak haberleşebilecek.
Bu sayede:

• Trafik akışı dinamik şekilde yönetilecek,
• Kaza riski azalacak,
• Yakıt tüketimi ve karbon salımı optimize edilecek.

Ata, ayrıca otonom araçlar ve uzaktan sürüş uygulamalarının 5G ile birlikte güvenli ve kesintisiz hale geleceğini belirtti.

Enerji Verimliliği ve Akıllı Şebekeler

5G’nin sunduğu yüksek bağlantı kapasitesi, enerji yönetimi açısından da yeni fırsatlar yaratacak.
Prof. Dr. Ata’ya göre 5G destekli akıllı şebekeler, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla anlık iletişim kurarak:

• Şebeke yükünü dengeleyecek,
• Enerji kayıplarını azaltacak,
• Talep tahmini ve otomatik tepki mekanizmalarını mümkün kılacak.

Afet Yönetimi İçin Hayati Rol

5G teknolojisi, erken uyarı sistemleri ve afet iletişim ağlarında kritik rol üstlenecek.
Su taşkını, orman yangını veya deprem sensörlerinden gelen veriler, gecikmesiz olarak yetkili birimlere aktarılabilecek.

Ayrıca ağ dilimleme (network slicing) özelliği sayesinde afet anlarında özel iletişim hatları oluşturularak kesintisiz haberleşme sağlanacak.

Dijital İkiz ve Kentsel Dönüşüm

5G ağı üzerinden toplanan anlık verilerle binaların durumu sensörlerle izlenebilecek.
Bu sayede şehirlerin dijital ikizleri oluşturularak:

• İmar planları veriye dayalı hale gelecek,
• Altyapı yatırımları optimize edilecek,
• Daha yaşanabilir ve sürdürülebilir kentler tasarlanacak.

5G ile Gelen Siber Güvenlik Sorumluluğu

Ata, milyonlarca cihazın 5G ağı üzerinden haberleşeceği akıllı şehirlerde veri güvenliğinin kritik hale geleceğini belirtti:

“Güçlü şifreleme, kimlik doğrulama, düzenli yazılım güncellemeleri ve güvenli bağlantı protokolleri şart.”

5G’nin sağladığı büyük veri kapasitesi ve nesnelerin interneti (IoT) yaygınlığı, siber güvenlik önlemlerini stratejik öneme taşıyor.

2030’larda 6G ve Yapay Zeka Destekli Ağlar

Mobil iletişimde her 10 yılda bir yeni nesil geçiş yaşandığını belirten Ata, 2030’larda 6G ve yapay zeka destekli ağ teknolojilerinin devreye gireceğini söyledi.

“6G, ultra bağlantılı sistemler, uydu destekli haberleşme ve yeniden konfigüre edilebilir akıllı yüzeylerle veri iletişimini bambaşka bir seviyeye taşıyacak.”

İTÜ’de 5G ile Otonom Otobüs Testleri

İTÜ Ayazağa Kampüsü, Türkiye’nin ilk 5G kampüs ağına sahip üniversitesi oldu.
Bu kapsamda, özel sektör iş birliğiyle otonom otobüs testleri başarıyla gerçekleştiriliyor.

Üniversitede ayrıca akıllı şehir uygulamaları, ekolojik izleme ve erken uyarı sistemleri üzerine birçok 5G destekli proje yürütülüyor.

Kaynak : TRT Haber